De gedichten, Herman de Coninck.
Uitg. De Arbeiderspers Amsterdam, 1998; 694 blz., fl 75
(in twee gebonden delen, stofomslag, cassette en met leeslint)
door Rien van den Berg
Walcheren,,Een echtpaar tegen de wind inin twee strandstoelen het lijkt welof ze
tegen 100 per uurvooruitgaan.
Zo is stilstand hier: uit alle macht.Duinen vestigenhet wereldrecord
standhouden:de nul meter in twee eeuwen.'' [II, 74]
Past zo'n gedicht in een statige, gebonden uitgave met leeslint en stofomslag,
twee donkerrode delen in cassette? Toch wel, want het is van Herman de Coninck.
En die verdiende een monument. Sinds vorige week heeft hij het.De gedichten is
een prachtige uitgave geworden. Twee delen die perfect in de hand liggen en
gewillig openvallen bij welk gedicht je ook wilt lezen. Gebruiksboeken, gemaakt
om jarenlang intensief gebruik ongeschonden te doorstaan. De cassette is wat
goedkoop, dunnetjes uitgevoerd, maar wat zou dat: gebruiksvoorwerpen stop je
toch niet steeds terug in de verpakking.
Herman de Coninck was een unieke verschijning in de Nederlandstalige literatuur.
Hij haalde met zijn tragikomische gedichten oplages waarvan de meeste van zijn
collega's alleen maar konden dromen. Maar die collega's stelde hij dan weer
tevreden met een van zijn stoute plannen.
Begin 1997 verscheen de bundel De 100 mooiste gedichten van 1996. Daar had nog
nooit iemand aan gedacht. Wie zou zo'n pretentieuze selectie dan moeten maken?
Een college van critici? De voltallige jury's van alle Nederlandse
literatuurprijzen? Welnee. Herman de Coninck. Een prachtige bundel was het
resultaat. En dat de dichter Benno Barnard riant vertegenwoordigd was, nam
iedereen voor lief. De Coninck erkende tussen de regels van zijn voorwoord door
rondborstig dat ze nu eenmaal goede vrienden waren.
De bundel liep als de gedichten van De Coninck zelf. Toen hij, een maand na het
verschijnen van de 100 beste overleed, besloot de uitgever dat het initiatief
voortgezet diende te worden. Zo ging het ook met Nieuw Wereld Tijdschrift, het
literaire blad waarvan hij sinds de opichting redacteur was. Er werd gevreesd
voor de toekomst van NWT na De Conincks verscheiden. Ongegrond: hij verzon
ideeën, concepten die hem overleefden. NWT is onverminderd een van de leukste
literaire bladen van Nederland.
Dat gevoel voor proporties kenmerkt ook zijn poëzie. Wat groot oogt, bracht De
Coninck terug tot een ontroerende miniatuur. Wat te klein lijkt voor een
gedicht, groeide onder de pen van de dichter uit tot de essentie van de dingen.
,,Hoeveel zandkorrels, zandkorzels, voor strand?Hoeveel mensen voor mensheid?
Twee.
Iemand met sproeten, en iemand die ze telt.'' [I, 394]
De dichter De Coninck zocht zijn leven lang naar een omschrijving van wat poëzie
in wezen is. Waarschijnlijk vermoedde hij dat het iets heel groots was, net als
het leven zelf. Maar steeds als hij in de buurt van die conclusie kwam, behoedde
zijn gevoel voor poëzie hem ervoor om het op te schrijven.
,,Het is een soort niets dat ik zoek. Wat je overhoudtals je uit de kom van je
beide handen hebt willen drinken:je beide handen.''
bron: Nederlands Dagblad
Site info
© 1999-2024 | Bert Geens, Herman de Coninck.be - Dank aan zoveel mensen. Hosted by Inbound Webhosting.